طرح آبرساني اضطراري شهر تهران

طرح آبرساني اضطراري شهر تهران

مقدمه:

تهران به عنوان مركز حاكميتي كشور از اهميت فوق‌العاده‌اي در پايداري ملي برخوردار است. با توجه به خطرپذيري بالاي شهر تهران در خصوص رخداد زلزله و سوابق تاريخي آن و درس آموخته‌هاي زمين‌لرزه‎هاي گذشته، اجراي طرح آبرساني اضطراري شهر تهران براي حفظ حيات شهروندان و محافظت شهر از طريق تأمين نيازهاي فوري آب در بخش شرب، خاموش كردن آتش و اورژانس با رويكرد محله محور ضرورت و فوريت دارد.

در راستاي اجراي بند هفتم سياست‌هاي كلي نظام در حوزه پيشگيري و كاهش خطرات ناشي از سوانح طبيعي و حوادث غيرمترقبه، ابلاغي مقام معظم رهبري مدظله‌العالي مصوب 1384/02/03 مجمع تشخيص‌ مصلحت نظام، بند 9-2 طرح جامع شهر تهران ابلاغي به شماره 300/310/2006 به تاريخ 1387/01/26 در خصوص بهبود سيستم مديريت بحران و ارتقاء كيفيت دفاع غيرعامل شهر تهران، رديف 11 مصوبه هيأت وزيران به شماره 57144 / ت 53518 ه به تاريخ 1396/05/11 در خصوص تأمين آب و برق اضطراري كلانشهرها در زمان بحران، مصوبه هيأت وزيران به شماره 53291/50128 به تاريخ 1396/04/28 درخصوص برنامه‌هاي اولويت‌دار كاهش خطرپذيري شريان‌هاي حياتي شهر تهران، مصوبه هيأت وزيران به شماره 2730-89/م/44441 به تاريخ 1389/02/04 در خصوص وظايف و تكاليف دستگاه‌هاي اجرايي به منظور آمادگي و مقابله با حوادث غيرمترقبه در تهران و ماده 80 برنامه پنج‌ساله دوم شهرداري تهران و تبصره ذيل آن، و همچنين بند 10 ذيل ماده‌واحده مصوبه «الزام شهرداري تهران به تهيه و ارائه لايحه برنامه عملياتي واكنش اضطراري براي مقابله با زلزله در شهر تهران» شوراي اسلامي شهر تهران -ابلاغي به شماره 160/2442/4533 به تاريخ 1397/02/26، شهرداري تهران مكلف است با مشاركت ساير دستگاه‌هاي ذيربط و با محوريت شركت آب و فاضلاب استان تهران نسبت به همكاري در اجراي طرح آبرساني اضطراري شهر تهران اقدام نمايد.

ماده اول(1)- تعاريف:

آبرساني اضطراري: به فرآيند آبرساني در شرايط اضطرار ناشي از رخداد زلزله كه شبكه‌هاي آبرساني موجود دچار اشكال يا وقفه شده و ساز و كارهاي عادي و ظرفيت‌هاي موجود قادر به آبرساني كافي، سالم و يا گسترده نباشد، اطلاق مي گردد.

مراحل زمان اضطرار: در اين مصوبه، مرحله اول زمان اضطرار شامل 72 ساعت اوليه پس از رخداد زلزله، مرحله دوم پس از آن تا 10 روز پس از زلزله و مرحله سوم پس از آن تا عبور از شرايط اضطراري را شامل مي شود.

آب اضطراري پايه: به حداقل‌هاي كمي و كيفي آب مورد نياز محلات شهر تهران براي شرب، خاموش كردن آتش و اورژانس با هدف حفظ حيات شهروندان و محافظت از شهر در برابر پيامدهاي ناشي از بحران، در تعامل با استانداردها و مقدورات اجرايي اطلاق مي‌گردد.

ايستگاه (پايگاه) آبرساني اضطراري: به مكاني شامل مجموعه‌اي از تأسيسات آبرساني اضطراري كه در فواصل دسترسي تقريبي واقع در محلات شهر براي تأمين نيازهاي آب اضطراري پايه مورد نياز براي شرب، خاموش كردن آتش و اورژانس اطلاق مي‌گردد.

مراكز حياتي، حساس و مهم: مراكز حياتي كه داراي گستره فعاليت ملي و وجود استمرار فعاليت آنها براي كشور حياتي است و آسيب يا تصرف آنها توسط دشمن باعث اختلال كلي در امور كشور مي‌گردد. مراكز حساس، مراكزي هستند كه داراي گستره فعاليت منطقه‌اي (چند استاني) هستند و وجود استمرار فعاليت آنها براي مناطق كشور ضروري است و آسيب يا تصرف آنها توسط دشمن باعث اختلال در مناطقي از كشور مي‌گردد.

مراكز مهم، كه داراي گستره فعاليت محلي هستند و وجود استمرار فعاليت آنها براي بخشي از كشور داراي اهميت است و آسيب يا تصرف آنها توسط دشمن باعث اختلال در بخشي از كشور مي‌گردد.

ماده دوم (2) ـ اهداف:

با رويكرد افزايش تاب‌آوري در مواجهه با رخداد زلزله، اهداف آبرساني اضطراري شهر تهران به شرح ذيل مي‌باشد:

1. تأمين آب اضطراري پايه براي شرب شهروندان، با هدف حفظ حيات شهروندان پس از زلزله و بحران

2. تأمين آب اضطراري پايه براي خاموش كردن آتش، با هدف محافظت از شهر در برابر آتش‌سوزي‌هاي پس از زلزله و بحران

3. تأمين آب اضطراري پايه براي مراكز خدمات درمان اضطراري و بيمارستان‌ها، با هدف كاهش تلفات مصدومان پس از زلزله و بحران

ماده سوم (3)- وظايف و اختيارات:

1- شركت آب و فاضلاب استان تهران مكلف است براي تأمين آب پايه شرب شهروندان در شرايط اضطراري مطالعات مهندسي طرح يكپارچه آبرساني اضطراري شرب براي زلزله و شرايط اضطراري شهر تهران را به صورت محله محور كه از طريق مراجع ذيصلاح به تصويب رسيده است، مبناي عمل قرار دهد و متعاقباً مطالعات لازم در خصوص مشاركت‌هاي اجتماعي به‌ويژه سازوكار و نحوه توزيع آب در شرايط اضطراري را با همكاري كارگروه تخصصي تشكل‌هاي مردم‌نهاد شوراي هماهنگي مديريت بحران شهر تهران ظرف يك (1) سال تهيه و عملياتي نمايد.

تبصره:

شركت آب و فاضلاب استان تهران موظف است همپوشاني مناسبي در مراكز تعبيه مخازن دفني آب اضطراري با اماكن تخليه امن اضطراري با در نظر گرفتن ساير ملاحظات مانند نزديكي به شبكه آبرساني، شرايط ساختگاه و امثالهم در مكان‌يابي طرح رعايت نمايد؛ به اين منظور كميته مشتركي با محوريت شركت آب و فاضلاب استان تهران و مشاركت سازمان پيشگيري و مديريت بحران شهر تهران و ساير دستگاه‌هاي اجرايي مربوط تشكيل خواهد شد.

2- شهرداري تهران (سازمان آتش‌نشاني و خدمات ايمني) موظف است نسبت به اجراي طرح آبرساني اضطراري در موضوع تأمين آب براي اطفاء حريق در شرايط اضطراري در برنامه مدون حداكثر پنج (5) ساله اقدام نمايد.

تبصره يكم (1):

شهرداري تهران (سازمان آتش‌نشاني و خدمات ايمني) با هماهنگي شركت آب و فاضلاب استان تهران، موظف است نسبت به انجام مطالعات مهندسي آبرساني اضطراري براي آب مورد نياز آتش نشاني براي خاموش كردن آتش سوزي‌هاي پس از سوانح و زلزله شهر تهران به صورت محله محور در بازه زماني حداكثر يك (1) ساله اقدام نمايد.

تبصره دوم (2):

شهرداري تهران (سازمان آتش‌نشاني و خدمات ايمني) موظف است علاوه بر ظرفيت آبرساني شهري، نسبت به بررسي و به‌كارگيري ساير ظرفيت‌هاي موجود در شهر ازجمله منابع عمومي مانند درياچه‌ها، حوضچه‌ها، آب‌هاي سطحي، استخرها، چاه‌هاي در اختيار شهرداري و آب­‌هاي سطحي براي مواقع اضطراري در برنامه‌هاي عملياتي لحاظ نموده و دسترسي به اين محدوده‌ها و نصب تجهيزات مناسب و تسريع در امر آبگيري خودروهاي آتش‌نشاني را در نظر گيرد.

3- شركت آب و فاضلاب استان تهران بر اساس مطالعات مهندسي نسبت به اجراي طرح آبرساني اضطراري در موضوع تأمين آب اضطراري پايه براي شرب شهروندان در شرايط اضطراري در برنامه مدون حداكثر پنج (5) ساله اقدام نمايد.

تبصره يكم (1):

به منظور جلوگيري از هرگونه تغيير كاربري موجود و يا به‌كارگيري و عدم استفاده غير در اماكن مورد نظر، شركت آب و فاضلاب استان تهران متعهد است با كمترين تغييرات، از فضاها استفاده نمايد.

تبصره دوم (2):

شركت آب و فاضلاب استان تهران متهعد است با همكاري وزارت بهداشت براي در اختيار قراردادن زمين، نسبت به اجراي مخزن ذخيره آب اضطراري (به حجم 100 متر مكعب) در محوطه ده بيمارستان اولويت‌دار شهر تهران در طي دوره اجراي طرح اقدام نمايد.

4- شركت آب و فاضلاب استان تهران متعهد است با همكاري شهرداري تهران (معاونت امور اجتماعي و فرهنگي) و كارگروه تخصصي تشكل‌هاي مردم‌نهاد شوراي هماهنگي مديريت بحران شهر تهران، در اجراي طرح آبرساني اضطراري شهر تهران از ظرفيت‌هاي موجود سازمان‎هاي مردم‌نهاد و شوراياري‌ها استفاده نموده و نسبت به تهيه پيوست اجتماعي طرح و سازماندهي، آموزش و به‌كارگيري گروه‌هاي داوطلب مردمي تحت عنوان «ميرآب» براي همكاري در طرح اقدام نمايد.

5- شهرداري تهران موظف است نسبت به اجراي برنامه تجهيز ايستگاه‌هاي آتش‌نشاني موجود داراي قابليت، به ظرفيت‌هاي ذخيره آب اضطراري در بازه زماني حداكثر پنج (5) ساله اقدام و با اتخاذ ساز و كارهاي لازم پيش‌بيني و اجراي آن را به حجم متناسب، براي ايستگاه‌هاي جديدالاحداث تأمين نمايد.

6- شهرداري تهران مكلف است نسبت به در اختيار قرار دادن فضاهاي مورد نياز اجراي طرح آبرساني اضطراري شهر تهران در مكان‌هاي عمومي مانند پارك‌ها، فضاهاي سبز، پايگاه‌هاي پشتيباني مديريت بحران، ايستگاه‌هاي آتش‌نشاني، اماكن اسكان اضطراري و تخليه امن، مجموعه‌هاي ورزشي و ساير ظرفيت‌هاي در اختيار شهرداري اقدام نمايد.

7- شهرداري تهران (معاونت معماري و شهرسازي) با همكاري سازمان نظام مهندسي و ساير سازمان‌هاي ذيربط موظف است ضوابط لازم براي پيش‌بيني و استقرار مخازن ذخيره آب اضطراري در شهرك‌ها، مجتمع‌هاي بزرگ مسكوني و عمومي و مراكز بزرگ جمعيتي جديدالاحداث را حداكثر ظرف يك (1) سال فراهم و ملزم به اجرا نمايد.

8- شهرداري تهران موظف است با لحاظ مبلمان شهري، همكاري لازم براي عملياتي نمودن طرح مخازن ذخيره آب اضطراري را به نحو مقتضي در ساز و كارهاي مربوطه پيش‌بيني و لحاظ نمايد.

9- شهرداري تهران (معاونت امور اجتماعي و فرهنگي) موظف است در راستاي فرهنگ‌سازي، اطلاع رساني و آگاهي بخشي به شهروندان ظرفيت‌ها و ابزارهاي تبليغاتي را به نحو مقتضي در طرح آبرساني اضطراري تهران فعال نمايد.

10- مراكز فرهنگي و مذهبي در اختيار شهرداري تهران، با لحاظ ظرفيت محوطه اين اماكن، نسبت به در اختيار قراردادن زمين هاي مورد نياز طرح آبرساني اضطراري شهر تهران همكاري نمايد.

ماده چهارم (4)- منابع مالي:

به منظور اجراي طرح مزبور منابع مالي از طريق روش‌هاي زير تأمين خواهد شد:

1- به استناد ماده 7 مصوبه شوراي عالي اقتصاد – ابلاغي به شماره 144975 به تاريخ 1394/7/5 سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور، شوراي اسلامي شهر تهران به شركت آب و فاضلاب استان تهران اجازه مي‌دهد براي اجراي بند 1 ماده 2 اين مصوبه، پس از ارائه لايحه و طي مراحل قانوني نسبت به تأمين كسري بخشي از هزينه‌هاي خدمات آب در طرح‌هاي توسعه‌اي آبرساني اضطراري شهر تهران از طريق قبوض آب‌بهاي صادره در بازه زماني پنج (5) ساله از هر يك از مشتركين شهر تهران اخذ نمايد.

2- شركت آب و فاضلاب استان تهران با همكاري شوراي هماهنگي مديريت بحران شهر تهران از محل ماده 10 قانون تنظيم بخشي از مقررات مالي دولت مصوب مجلس شوراي اسلامي شهر تهران در تاريخ 1380/11/27 و آيين­‌نامه اجرايي آن مصوب هيأت دولت در تاريخ 1384/03/01 اعتبارات مربوطه را اخذ و صرفاً جهت اجرايي نمودن طرح آبرساني اضطراري شهر تهران هزينه نمايد.

3- شركت آب و فاضلاب استان تهران با در نظر گرفتن بندهاي فوق‌الاشاره، پيش‌بيني لازم را در برنامه و بودجه سنواتي خويش براي پيشبرد طرح آبرساني اضطراري شهر تهران لحاظ نمايد.

4- شهرداري تهران موظف است پيش‌بيني و تخصيص لازم به منظور مطالعات و اجراي طرح آبرساني اضطراري را براي تأمين نيازهاي آتش‌نشاني شهر تهران در ايستگاه‌هاي آتش‌نشاني كه قابليت اجرا دارند، براي وضعيت‌هاي تعليق شبكه آبرساني از محل منابع داخلي به عمل آورد.

5- به وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي توصيه مؤكد مي‌شود هزينه مطالعات و اجراي طرح آب اضطراري را براي تأمين نيازهاي خدمات درمان اضطراري و بيمارستان‌هاي شهر تهران براي وضعيت‌هاي تعليق شبكه آبرساني شهر در برنامه و بودجه ساليانه خويش به ويژه مراكز درماني بزرگ و بيمارستاني به نحو مقتضي منظور نمايد.

ماده پنجم (5)- ساير دستگاه‌هاي همكار:

1- به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي توصيه مؤكد مي‌شود با هماهنگي شركت آب و فاضلاب استان تهران، نسبت به انجام مطالعات مهندسي آبرساني اضطراري پس از زلزله و ساير شرايط اضطرار براي خدمات درمان اضطراري و بيمارستان‌هاي شهر تهران در بازه زماني حداكثر يك (1) ساله اقدام نمايد.

2- به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي توصيه مؤكد مي‌شود نسبت به تجهيز و تأمين مخازن آب اضطراري مراكز خدمات درماني اضطراري و بيمارستان‌ها براي وضعيت‌هاي تعليق شبكه آبرساني در بازه زماني حداكثر پنج (5) ساله اقدام نمايند. همچنين تأكيد مي‌شود با اتخاذ ساز و كارهاي لازم پيش‌بيني و اجراي مخازن ذخيره آب اضطراري به حجم متناسب را براي بيمارستان‌ها و مراكز درماني جديدالاحداث در ضوابط تضمين نمايد.

3- به سازمان‌هاي آموزش و پرورش شهر و شهرستان‌هاي تهران توصيه مؤكد مي‌شود با لحاظ ظرفيت محوطه مدارس نسبت به در اختيار قرار دادن زمين‎هاي مورد نياز براي اجراي طرح آبرساني اضطراري شهر تهران با شركت آب و فاضلاب استان تهران همكاري نمايد.

4- به دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي توصيه مؤكد مي‌شود با لحاظ ظرفيت محوطه دانشگاه‌ها نسبت به در اختيار قرار دادن زمين‌هاي مورد نياز طرح آبرساني اضطراري شهر تهران همكاري نمايد.

5- به مراكز حياتي، حساس و مهم شهر تهران توصيه مؤكد مي‌شود نسبت به بررسي و تأمين حداقل‌هاي مورد نياز آبرساني اضطراري را با همكاري شركت آب و فاضلاب استان تهران براي نيازهاي داخلي خويش اقدام نمايند.

6- به مراكز فرهنگي و مذهبي تهران توصيه مؤكد مي‌شود با لحاظ محوطه اماكن فرهنگي و مذهبي نسبت به در اختيار قراردادن زمين‎هاي مورد نياز طرح آبرساني اضطراري شهر تهران همكاري نمايد.

7- به كارگروه تخصصي آموزش و اطلاع‌رساني شوراي هماهنگي مديريت بحران شهر تهران به ويژه سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران توصيه مؤكد مي‌گردد نسبت به فرهنگ‌سازي اطلاع‌رساني و آگاهي بخشي به شهروندان در راستاي پياده‌سازي طرح آبرساني اضطراري اقدام نمايد.

ماده ششم (6)- كارگروه نظارت، پايش و هماهنگي

كارگروه نظارت، ارزيابي و پايش جهت هماهنگ‌سازي در اقدامات اجرايي، تهيه آيين‌نامه‌ها، مطالعات، تهيه استاندارها و ضوابط فني و همچنين پايش و ارزيابي دستگاه‌ها و نهادهاي ذيربط، تشكيل و نسبت به ارزيابي و ارائه گزارش در ادوار منظم و ساليانه در كليه وجوه و مراحل طرح اقدام نمايد.

اعضاي كارگروه نظارت، هماهنگي و پايش به شرح ذيل تعيين مي‌گردد:

الف- نماينده تام‌الاختياركميسيون سلامت، محيط زيست و خدمات شهري شوراي اسلامي (رييس كارگروه)

ب- نماينده تام‌الاختيار شركت آب و فاضلاب استان تهران (دبير كارگروه)

ج- نماينده تام‌الاختيار شهرداري تهران

د- نماينده تام‌الاختيار سازمان پيشگيري و مديريت بحران شهر تهران

ه- نماينده تام‌الاختيار وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي

و- نماينده تام‌الاختيار گروه‌هاي داوطلب مردمي

ز- نماينده تام‌الاختيار مراكز آموزشي و دانشگاه‎هاي همكار

تبصره:

انتخاب نماينده گروه‌هاي مردم نهاد با پيشنهاد ستاد توان‌افزايي و حمايت از فعاليت سازمان‌هاي مردم‌نهاد شهر تهران خواهد بود.

ماده هفتم (7):

شهرداري تهران موظف است هر شش (6) ماه يك‌بار گزارش اجراي اين مصوبه را به شوراي اسلامي شهر تهران ارائه نمايد.